چهلمین سالگرد پرتاب اولین موشك آریان
پرتابی كه صنعت فضایی اروپا را شكل داد
به گزارش لینك بگیر اروپا اولین پرواز موشك ˮآریانˮ را كه ۴۰ سال پیش در تاریخ ۲۴ دسامبر ۱۹۷۹ رخ داد، فردا(سه شنبه) جشن می گیرد.
به گزارش لینك بگیر به نقل از ایسنا و به نقل از فیز، اولین موشك فضایی آرین كه ۴۰ سال قبل از جنگل های گویان فرانسه به فضا پرتاب شد، این امكان را به اروپا داد تا بالاخره خویش را بعنوان یك بازیگر مستقل در رقابت بین المللی فضایی مطرح كند.
موشك "آریان ۱"(Ariane ۱) بعد از تجربه چندین تاخیر و مشكلات فنی، سرانجام ساعت ۲: ۱۳ پس از ظهر به وقت محلی در تاریخ ۲۴ دسامبر سال ۱۹۷۹ سكوی پرتاب را ترك كرد.
این پرواز یك پرواز به اصطلاح تایید صلاحیت بود، به این مفهوم كه هیچ ماهواره ای را برای تحویل به مدار به همراه نداشت.
خبرنگار ویژه خبرگزاری فرانسه(AFP) در آن زمان نوشت: در هنگام پرتاب و در حین بلند شدن موشك و جدا شدن قسمت های مختلف آن و همین طور كه آریان در آسمان صاف گویان بالا می رفت، اشك های شوق از چشم تماشاگران سرازیر شده بود.
"ایو سیلارد" رئیس مركز ملی تحقیقات فضایی فرانسه انجام این مأموریت را با موفقیت اعلام نمود و اظهار داشت: این یك موفقیت كامل بود و سبب شادمانی غیرقابل توصیفی شد.
تیم های درگیر در این پروژه در مسیری طولانی قرار گرفته بودند، چون كه مثلا وقتی كه تنها چند روز به پرتاب موفق نهایی مانده بود، این موشك در تاریخ ۱۵ دسامبر بعد از احتراق به علت مشكلی پیشبینی نشده در تنظیم پارامترها موفق به برخاستن نشد.
مهندسان می گفتند: ما به این موتورها اطمینان كامل داشتیم. این شكست به ۱۵۰ نفر كه در مركز پرتاب كار می كنند، ضربه سنگینی وارد كرد.
فقط ۹ روز وقت مانده بود تا مشكل برطرف شود. مهندسان باید شبانه روزی كار می كردند و حتی یك خوابگاه كوچك در مركز پرتاب راه اندازی شده بود.
در نهایت "آریان ۱" در شب كریسمس به فضا رفت.
"گای دوباو" فرمانده عملیات اظهار داشت: این یك معجزه بود.
"سیلارد" هم اظهار داشت: اگر شكست می خوردیم، می توانست عواقب قابل ملاحظه ای داشته باشد و حتی ممكن بود سبب شود پروژه به صورت كلی رها شود. چونكه پرتابگر ماهواره اروپا كه در دهه ۱۹۶۰ توسعه یافت، به علت عدم هماهنگی بین كشورهای همكاری كننده و نبود یك مدیركلی پروژه، شكست خورده بود. این برنامه اروپا در سال ۱۹۷۳ كنار گذاشته شد، همان سالی كه آژانس فضایی اروپا (ESA) افتتاح شد.
بیشتر از ۵۰ شركت از ۱۰ كشور مختلف اروپا تحت سرپرستی فرانسه برای ساختن یك پرتابگر جدید به نام "آریان" همكاری كردند. "آریان" نام یك شاهزاده خانم اساطیری یونانی است.
در نهایت موشك "آریان ۱" برای اولین بار موقعیت آمریكا را در پرتاب ماهواره به چالش كشید و اروپا رسماً وارد رقابت فضایی شد.
"ژان ایو لگال" رئیس كنونی مركز ملی تحقیقات فضایی فرانسه می گوید: اگر این پرتاب ۴۰ سال پیش اتفاق نیفتاده بود، ما صنعت فضایی اروپا را كه امروز داریم، نداشتیم.
به صورت كلی پروژه "آریان" موفقیت آمیز بوده است و با وجود بعضی از موانع موجود مانند انفجار نخستین موشك ""آریان ۵" تابحال پنج نسل از این موشك ساخته شده است.
از آن زمان تابحال قابلیت حمل بار توسط این موشك ۱۰ برابر شده است.
اما در سال های اخیر، "آریان" با رقابت بسیار شدیدتری روبرو شده است، به خصوص از جانب شركت های فضایی خصوصی آمریكایی نظیر "اسپیس ایكس"(SpaceX) با قابلیت موشك های قابل استفاده مجدد كه عرصه را بر آژانس فضایی اروپا تنگ كرده اند.
حالا اروپا با "آریان ۶"(Ariane ۶) كه مقرر است در سال ۲۰۲۰ عملیاتی شود، در حال خودنمایی است.
این پرتابگر نسل جدید با وجود هزینه های تولید بسیار رقابتی، دارای موتورهای قابل اشتعال مجدد خواهد بود كه می تواند چندین بار در مأموریت های مختلف مورد استفاده قرار بگیرد.
همینطور یك موتور قابل استفاده مجدد معروف به "پرومتئوس(Prometheus) در خط تولید این آژانس قرار دارد.
آریان نام یك مجموعه از وسایل پرتاب یك بارمصرف موشك های فضایی غیرنظامی اروپایی است. نام آریان تلفظ فرانسوی شخصیت افسانه ای اروپایی، "آریادنه" است.
نهاد مسئول امور پرتاب موشك های فضایی آریان "آریان اسپیس"(Arianespace) نام دارد. این نهاد موشك های آریان را از مركز فضایی گویان در كورو واقع در گویان فرانسه در قاره آمریكای جنوبی پرتاب می كند، چونكه نزدیكی آن مكان به خط استوا مزیت های زیادی برای پرتاب بهتر فراهم می آورد.
پیشنهاد ساخت خانواده موشك های فضایی آریان اولین بار توسط فرانسه در سال ۱۹۷۳ میلادی عنوان شد و بعد از مذاكراتی بین فرانسه، بریتانیای كبیر و آلمان، پیشنهاد فرانسه پذیرفته شد و پروژه آغاز گشت.
خانواده موشك های فضایی آریان دارای ۵ عضو است:
"آریان ۱": نخستین پرواز موفق در ۲۴ دسامبر ۱۹۷۹ میلادی
"آریان ۲": نخستین پرواز موفق در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۷ میلادی (نخستین پرتاب موشك های سری آریان ۲ در ۳۰ ماه مه ۱۹۸۶ با شكست مواجه شد).
"آریان ۳": نخستین پرواز موفق در ۴ اوت ۱۹۸۴ میلادی
"آریان ۴": نخستین پرواز موفق در ۱۵ ژوئن ۱۹۸۸ میلادی
"آریان "۵: نخستین پرواز موفق در ۳۰ اكتبر ۱۹۹۷ میلادی
روی هم رفته، خانواده موشك های فضایی "آریان ۴" و "آریان ۵" از قابل اطمینان ترین پرتابه های فضایی موجود در جهان هستند. تا ژانویه ۲۰۰۶ این موشك ها جمعاً ۲۷۱ ماهواره را طی ۱۶۹ پرتاب در مدار زمین قرار داده اند.
مدل بهبود داده شده "آریان ۵" معروف به "Ariane ۵-ECA" توانایی حمل بیشتر از ۹ تن بار به مدار زمین را دارا است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب