مالك شبكه های اجتماعی و سایت هایی با بیش از 2میلیون عضو از اكتبر موظف به رعایت مواردی خاص هستند و در صورتی كه محتوای غیرقانونی خود را حداكثر 24 ساعت پس از انتشار از روی شبكه اجتماعی یا سایت خود حذف نكنند 57میلیون دلار معادل حدود 50میلیون یورو جریمه خواهند شد
طبق این قانون، كمپانی هایی مانند فیس بوك، توئیتر و گوگل كه مالك یوتیوب است باید هرگونه محتوای غیرقانونی و تنفرآمیز همچون نشانه ها و سمبل «نازی ها» یا انكار هولوكاست و نیز توهین به مسلمانان و مهاجران یا تهدید آنان و... موجود در پلتفرم خود را در عرض 24ساعت حذف كنند وگرنه مشمول جریمه خواهند شد
قانون دیگری نیز در كل اتحادیه اروپا به تصویب رسیده مبنی بر اینكه از سال 2018 دولتهای عضو اتحادیه اروپا میتوانند فیس بوك، گوگل و سایر غولهای فناوری آنلاین را در صورت نقض حریم خصوصی مردم این قاره، تا 4درصد میزان درآمد سالانهشان (كه احتمالاً رقمی معادل میلیاردها دلار میشود) جریمه كنند
فرصت 24ساعته
با توجه به قانونی كه هفته گذشته در پارلمان آلمان به تصویب رسید شبكههای اجتماعی به محل مبارزه دولت این كشور و محتواهای غیرقانونی تبدیل خواهد شد. به موجب این قانون، كمپانیهای مالك شبكههای اجتماعی و سایتهایی با بیش از 2میلیون عضو موظف به رعایت مواردی خاص هستند و در صورتی كه محتوای غیرقانونی خود را حداكثر 24 ساعت پس از انتشار از روی شبكه اجتماعی یا سایت خود حذف نكنند 57 میلیون دلار معادل حدود 50میلیون یورو جریمه خواهند شد. گفتنی است در امریكا تنها حرفهای تهدیدآمیز غیرقانونی تلقی میشود و قانون مواجهه با جرمهای سایبری این كشور، مشمول سخنان تنفرآمیز یا توهین به مذاهب مختلف نمیشود ولی طبق قوانین آلمان، چنین سخنانی نیزغیرقانونی بوده و جرم محسوب میشود بنابراین انتشار محتواهایی اینچنینی میتواند پیگرد جدی آلمان را به دنبال داشته باشد.
این قانون از اكتبر(مهرماه) یعنی كمتر از یك ماه بعد از برگزاری انتخابات آلمان اجرایی میشود و به همه شبكههای اجتماعی و سایتهایی با بیش از 2میلیون كاربر در آلمان ابلاغ میشود تا این قانون را جدی بگیرند وگرنه باید بار مالی تنبیهی آن را بپذیرند. طبق این قانون، كمپانیهایی مانند فیس بوك، توئیتر و گوگل كه مالك یوتیوب است باید هرگونه محتوای غیرقانونی و تنفرآمیز همچون نشانهها و سمبل «نازی ها» یا انكار هولوكاست و نیز توهین به مسلمانان و مهاجران یا تهدید آنان و... موجود در پلتفرم خود را در عرض 24 ساعت حذف كنند وگرنه مشمول جریمه خواهند شد. البته این موضوع محل بحثهای زیادی هم بوده چرا كه برخی كلمات و عبارات، به خودی خود توهینآمیز یا تنفرآمیز نیستند و با توجه به شرایطی خاص ممكن است از آنها چنین استنباطی شود. به همین دلیل هم این قانون، به كمپانیها اجازه میدهد تا به مدت 7روز تصمیم بگیرند كه آیا محتوایی كه به طور مشخص مروج خشونت یا افترا آمیز نیست ولی توسط ناظران یا مردم عادی با علامت یك پرچم، به عنوان محتوای غیرقانونی مشخص شده، آسیب رسان است یا نه. در همین راستا كمپانیهایی كه به این اعتراضها بیتوجه باشند و تكلیف این موارد را روشن نكنند، جریمه آنها با 5میلیون یورو یا 5.7 میلیون دلار آغاز میشود و میتواند مبلغ این جریمه تا 50 میلیون یورو نیز برسد. طبق قانون جدید آلمان، این كمپانیها همچنین موظف شدهاند هر 6ماه به طور عمومی تعداد شكایاتی كه به دستشان رسیده و همچنین چگونگی حل و فصل آن را اعلام كنند تا مشخص شود كه چقدر به رعایت این قانون پایبند بودهاند.
«هایكو ماس» وزیر دادگستری آلمان كه پیشنویس این قانون را مدتی پیش به مجلس این كشور ارائه داده بود در این باره گفت: با تصویب این قانون، حالا دیگر در دنیای دیجیتال با یك اتفاق بزرگ مواجه خواهیم بود و به نوعی میتوان گفت كه حداقل در آلمان قانون جنگل كه تاكنون بر اینترنت حكمفرما بوده، پایان میپذیرد و هر كسی به خود اجازه نمیدهد كه هر مطلبی را منتشر كند. وی البته به یكی از مواردی كه سبب نگرانی مردم شده نیز پاسخ داد و گفت: البته طی این قانون، از آزادی بیان همه كاربران نیز حفاظت خواهد شد و این حق هرگز نقض نمیشود پس جای هیچ نگرانی وجود ندارد. ما اطمینان میدهیم كه همه میتوانند نظرات خود را بیان كنند البته بدون اینكه به كسی توهین شود یا تهدید و ارعابی در میان باشد یا اینكه این شبكههای اجتماعی برای تبلیغ، حمایت یا عضوگیری گروه های تروریستی و افراط گرا مورد استفاده قرار بگیرد. وی با بیان اینكه این قانون، محدودیت نیست بلكه درواقع پیش نیاز آزادی بیان محسوب میشود، ادامه داد: طبق مطالعات 14ماهه ما بر شبكههای اجتماعی بزرگ و پرمخاطب، هیچ نشانهای از بهبود اوضاع دیده نمیشود طوری كه در دو سال گذشته تعداد جرائمی كه منشأ نفرت داشتهاند در آلمان تا 300 درصد افزایش یافته است پس تصویب این قانون و پافشاری بر اجرای آن، كاملاً اجتنابناپذیر است.
تیغ دولبه قانون آلمان
به هر حال تصویب قانون جدید، موقعیت آلمان به عنوان یكی از تهاجمیترین كشورهای غربی در مقابله با كمپانیهایی همچون فیسبوك، گوگل، توئیتر و... به منظور حذف كلمات تنفرآمیز، تبعیض نژادی و سایر پیامهای حاوی محتوای افراط گرایی در پلتفرمهای دیجیتال را در جایگاهی ویژه قرار خواهد داد. اما این قانون نگرانیهایی هم ایجاد كرده و سؤالات و شبهات زیادی را درباره آزادی بیان با خود به همراه آورده است به عنوان مثال گروههای حقوق بشر و نیز گروههای دیجیتال این قانون را زمینه ساز نقض حقوق شهروندی میدانند. منتقدان همچنین میگویند كه با این قانون، بسیاری از ترس اینكه مبادا راهی دادگاه شده و مشمول جریمههای سنگین شوند مجبور خواهند شد در لحظه آخر حرفهایی كه میخواهند بزنند را عوض كنند و به نوعی این قانون شاید بتواند بر واقعیت سایه بیفكند. كمپانیهای فناوری هم البته معتقدند كه این قانون مرز بین آزادی بیان و سخنان تنفرآمیز را بسیار باریك میكند این شبكههای اجتماعی نمیخواهند كسانی كه از این پلتفرمها برای بیان عقاید و دیدگاههای خود (نه توهینآمیز) استفاده میكنند، مجبور به سانسور حرفهای خود شوند.
در پاسخ به نگرانیهای ایجاد شده، آلمان نتایج مطالعات جدید خود را منتشر كرده و آورده است: از سال 2015 تاكنون كه بیش از یك میلیون مهاجر (كه عمدتاً از كشورهای مسلمان هستند) به این كشور پناه آوردهاند، آلمان با بار زیادی از كامنتهای نژادپرستانه، توهینآمیز و سرشار از تنفر و همچنین ضد مهاجران مواجه بوده، این در حالی است كه پیش از این نیز در آلمان برخی از دقیقترین قوانین ضد سخنان تنفرآمیز در دنیای غرب اجرا میشده است پس كل ماجرا نشان میدهد این كشور باید در این زمینه جدیت بیشتری به خرج بدهد. در بخش دیگری از این مطالعه نیز آمده است: نتایج تحقیق ما نشان میدهد كه فیس بوك و توئیتر در حذف 70 درصد سخنان تنفرآمیز بعد از گذشت 24ساعت از اعلام آنها توسط ناظران یا مردم عادی، ناموفق عمل كرده است هرچند كه این دو كمپانی، سرانجام همه پیامهایی با این هشدارها را حذف كردند. در ادامه این گزارش آمده است: فیس بوك تنها 39درصد پیامهایی با محتوای غیرقانونی را بعد از گذشت 24 ساعت پاك كرد و این رقم برای توئیتر به یك درصد میرسد. گفتنی است كه توئیتر در نیمه دوم سال 2016 حدود 376هزار و 890 اكانت متعلق به تروریستها را شناسایی كرده و گفته بود تلاش دارد تا دامنه كارش را وسعت بخشد. گوگل نیز برای برداشتن ویدئوهای حاوی محتوای تروریستی یا خشونت بار از یوتیوب، تاكنون تلاشهایی داشته است. طبق این گزارش مشخص شده است كه در این میان، یوتیوب عملكرد نسبتاً مناسبی داشته و 90درصد این پیامهای غیرقانونی را به فاصله یك روز از پلتفرم خود حذف كرده است.
البته تنها آلمان نیست كه در اروپا دغدغه محتوای غیرقانونی را دارد و قانون دیگری نیز در كل اتحادیه اروپا به تصویب رسیده مبنی بر اینكه از سال 2018 دولتهای عضو اتحادیه اروپا میتوانند فیس بوك، گوگل و سایر غولهای فناوری آنلاین را در صورت نقض حریم خصوصی مردم این قاره، تا 4درصد میزان درآمد سالانهشان (كه احتمالاً رقمی معادل میلیاردها دلار میشود) جریمه كنند.
پاسخ مثبت فیس بوك به آلمان
جدا از ابراز نگرانیهای گسترده نسبت به نقض حق آزادی بیان، آیا این شبكههای اجتماعی میخواهند با آلمان همكاری داشته باشند؟ پاسخ به این سؤال مثبت است به عنوان مثال «مارك زوكربرگ» مدیرعامل فیسبوك بعد از اعلام خبر تصویب قانون جدید آلمان، برای همراهی با این كشور اعلام آمادگی كرد و گفت: این مشكل بالاخره جایی باید حل شود و ازسوی دیگر ما نیز نمیخواهیم پلتفرمها محلی برای ترویج اخبار تنفرآمیز و نژادپرستانه یا توهینآمیز و تروریستی باشد. این كمپانی در ماه مه نیز اعلام كرده بود كه تعداد كارمندانش را در جهان برای حذف محتواهای مجرمانه (كه با پرچم مشخص میشوند) دو برابر كرده و به 7هزار و 500 نفر میرساند. این شبكه اجتماعی همچنین مراحلی كه كاربران بتوانند چنین محتواهایی را به فیس بوك گزارش دهند ارتقا داده و تسریع كرده است اما توئیتر و گوگل هنوز به این خواسته آلمان پاسخ شفاف و رسمی ندادهاند.