تلاش چند ساله محققان كشور برای كمك به بیماران؛
تلاش محققان كشور برای درمان شایع ترین بیماری تك ژنی
لینك بگیر: عضو هیات علمی مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشكده داروسازی دانشگاه علوم پزشكی مشهد از تلاش ۵ ساله محققان این مركز برای تولید فرآورده دارویی برای درمان بیماری ˮهایپر كلسترولمی فامیلیˮ (شایع ترین بیماری تك ژنی انسان) آگاهی داد و اظهار داشت: این بیماری دارای منشأ خانوادگی و فامیلی است كه مبتلایان به آن اكثراً كودكان و نوزادان دارای چربی خون بسیار بالا و مستعد سكته های قلبی-عروقی هستند. امید داریم بتوانیم در صورت بهتر شدن شرایط اقتصادی، ظرف یك سال آینده مجوز ورود به مرحله تست یا ارزیابی داروها را بگیریم و آنها را بر روی یك انسان یا بیمار واقعی تست نماییم.
امیرحسین صاحب كار در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینكه مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشگاه علوم پزشكی مشهد سه سال متوالی بعنوان مركز تحقیقات رتبه اول كشور و مركز تحقیقات برتر استانی شناخته شده است، اظهار نمود: ملاك ارزشیابی های سالانه، تولیدات علمی مركز در چارچوب یافته های علمی، مقالات انتشار یافته و میزان ارجاعات و استنادات به آنها در سطح بین المللی است.
وی حوزه تحقیقاتی خود در این مركز را پژوهش بر روی داروهای جدید مورد استفاده در درمان بیماری های قلبی-عروقی عنوان نمود و اظهار داشت: عمده این داروها می توانند موجب اصلاح لیپیدها یا چربی های خون شوند؛ لیپیدها ذراتی شامل چربی و پروتئین هستند كه در خون همه افراد وجود دارند و خیلی از مواد مورد نیاز سلول های بدن را تأمین می كنند. این ذرات زمانی مشكل ایجاد می كنند كه مقدار آنها در خون از سطح نرمال بالاتر باشد و در عروق رسوب ایجاد كنند، تشكیل پلاك دهند و موجب اختلال در خون رسانی شوند. این موارد می تواند عوارض جدی عروقی مثل سكته های قلبی و مغزی به همراه داشته باشد.
عضو هیئت علمی مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشكده داروسازی دانشگاه علوم پزشكی مشهد با اشاره به اینكه مطالعات فوق، در سطوح مختلف همچون تحقیقات پایه و سطوح بالینی انجام می شود، توضیح داد: تحقیقات پایه بر روی مدلهای حیوانی شبیه سازی شده از بیماری های قلبی-عروقی انجام می شود. همین طور در سطوح بالینی مطالعات خودرا بر روی بیماران مبتلا به سكته قلبی، اختلالات چربی خون یا بطور كلی افراد دارای ریسك فاكتورهای زیاد برای ابتلاء به بیماری های قلبی انجام می دهیم.
صاحب كار سپس به شاخه اختصاصی تر این تحقیقات پرداخت و تشریح كرد: بیماری ای به نام "هایپر كلسترولمی فامیلی" (Hypercholesterolemia Familial)، یك بیماری دارای منشأ خانوادگی و فامیلی است كه مبتلایان به آن اكثراً كودكان و نوزادان دارای چربی خون بسیار بالا (بالاتر از ۴۰۰ یا ۵۰۰ میلی گرم و گاهاً تا ۱۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر) هستند؛ اگر درمان مناسبی برای این افراد پیدا نشود یا سیستم غربالگری و شناسایی مناسبی برای بیماری آنها وجود نداشته باشد، متأسفانه خیلی از آنها در سنین نوجوانی یا جوانی گرفتار سكته های قلبی-عروقی خواهند شد.
وی ضمن معرفی خود بعنوان نماینده انجمن آترواسكلروز (Iranian society of Atherosclearosis) ایران، توضیح داد: یكی از وظایف انجمن آترواسكلروز این است كه هماهنگی های لازم را برای انجام آزمایشات ژنتیكی و شركت دادن بیماران مبتلا به "هایپر كلسترولمی فامیلی" در كارآزمایی بالینی انجام دهد؛ بدین ترتیب درمان های جدید بر روی این افراد تست می شود و چنان چه مقدور باشد، اقدامی برای كاهش كلسترول این بیماران صورت می گیرد.
تلاش محققان برای درمان " هایپر كلسترولمی فامیلی" بوسیله تولید فرآورده دارویی
عضو هیأت علمی مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشكده داروسازی دانشگاه علوم پزشكی مشهد همین طور ضمن اشاره به یك حوزه تحقیقاتی مرتبط دیگر با این مساله در مركز تحقیقات بیوتكنولوژی، اظهار نمود: در این مركز همین طور بر تولید یك فرآورده دارویی متمركز شده ایم كه بتواند به مدت طولانی در افرادی كه درمان های معمول كنترل كلسترول خون بر روی آنها جواب نمی دهد یا با عوارض جانبی همراه می باشد، مؤثر باشد. این فرآورده دارویی ترجیحاً باید اثرات طولانی مدت داشته باشد و بتواند بوسیله به حد نرمال رساندن كلسترول خون این افراد، از وقوع حوادث قلبی-عروقی در آنها جلوگیری كند.
صاحب كار در پاسخ به این سوال كه فرآورده دارویی فوق چه زمانی وارد بازار خواهد شد، تشریح كرد: فرآیند توسعه، تولید و معرفی داروی جدید به بازار دارویی به خصوص زمانی كه بخواهد برای نخستین بار به دنیا نمایش شود و شبیه سازی از فرآورده های قبلی نباشد، بسیار زمان بر است. در واقع می توان گفت عرضه یك فرآورده دارویی در سریع ترین حالت خود بین ۸ تا ۱۰ سال زمان می برد. این فرآیند همین طور بسیار سنگین و هزینه بر است و باید مراحل قانونی و مطالعاتی مختلف از سطوح پایه تا سطوح سم شناسی، اثربخشی و سطوح مختلف كارآزمایی های بالینی را طی نماید.
وی با اشاره به اینكه حدود ۴ تا ۵ سال بطور جدی بر روی این فرآورده دارویی كار كرده ایم، اشاره كرد: این امید را داریم كه اگر شرایط اقتصادی و مشكلات تأمین بودجه برطرف شوند و به حداقل برسند، شاید بتوانیم ظرف یك سال دیگر مجوز ورود به مرحله تست یا ارزیابی این داروها را بگیریم و آنها را بر روی یك انسان یا بیمار واقعی تست نماییم. اگر دارو در این مرحله جواب بدهد، امیدواری بسیار زیادی به وجود خواهد آمد كه فرآورده دارویی فوق وارد بازار دارویی شود. این مساله برای صنعت دارویی كشور یك اعتبار شمرده می شود، چونكه بطور كلی اگر هر كشوری بتواند فرآورده دارویی جدیدی به دنیا ارائه كند، كار بسیار ارزشمندی كرده است. این مساله به خصوص از آن جهت اهمیت دارد كه داروی مورد نظر در رابطه با درمان اختلالات قلبی-عروقی و عامل نخست مرگ و میر در دنیا است.
عضو گروه زیست فناوری پزشكی دانشكده پزشكی مشهد تصریح كرد: طبق آمار نهادهای ذی ربط، علت نخست مرگ و میر انسان ها هم در جهان و هم ایران بیماری های قلبی عروقی عنوان شده و از این رو اولویت های تحقیقاتی و پژوهشی به این بیماری ها اختصاص یافته است. همین طور در زمینه فرآورده های دارویی، كشف و توسعه داروها و باز اصلاح سبك زندگی، به نحوی كه ریسك این بیماری ها را كم كند، از اولویت های مهم تحقیقاتی دنیا هستند.
صاحب كار اضافه كرد: طبق اطلاعاتی كه داریم و گزارش هایی كه از طرف مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشگاه علوم پزشكی مشهد انتشار یافته، فرآورده دارویی ما با جزئیات و مشخصات مربوط به خود، نخستین بار به همت گروهی چندنفره از همكاران ما از رشته های تخصصی مختلف تولید شد و چنان چه مراحل تست بالینی را باز با موفقیت بگذراند، مالكلیت معنوی، حق ثبت و بهره برداری از آن متعلق به خودمان است.
وی درباره میزان اثرگذاری این تحقیقات در دنیا تشریح كرد: خوشبختانه در بحث علم سنجی به شكل مدرن آن، به لطف دیتابیس های عظیم اطلاعاتی كه برای ژورنال های علمی به وجود آمده و كشور خودمان هم به بیشتر آنها دسترسی دارد، شما می توانید میزان تأثیر هر تولید علمی در چارچوب مقاله را بسنجید. یكی از مهم ترین شاخص های اثرگذاری یافته علمی، میزان استنادات و ارجاعات به آن است.
عضو گروه زیست فناوری پزشكی دانشكده پزشكی مشهد افزود: مهم ترین شاخص های علم سنجی از دیتابیس مربوط به web of science كه در كشور ما آنرا به نام ESI می شناسند، استخراج می شود. این مؤسسه وابسته به مجموعه تامسون رویترز، میزان استنادات به هر تولید علمی را در چارچوب زمان بندی های مشخص نمایش می كند. چنان چه یك محقق امتیازات لازم را كسب كند، جزو یك درصد محققان پراستناد دنیا در آن حوزه علمی معرفی می شود.
صاحب كار درانتها اشاره كرد: طبق آخرین آمار مؤسسه ESI، تحقیقات محققان مركز تحقیقات بیوتكنولوژی دانشگاه علوم پزشكی مشهد در دو حیطه فارموكولوژی و توكسیكولوژی و پزشكی بالینی جزو كارها و تحقیقات یك درصد محققان پراستناد دنیا قرار گرفته است. همین طور دو مقاله من سال قبل و امسال از سمت فرهنگستان علوم پزشكی كه بالاترین نهاد علوم پزشكی است، بعنوان مقاله های برگزیده سال برگزیده شد كه این دو كار باز با تحقیقات ما در مركز مرتبط بوده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب